آموزش تكنيك هاي دست راست و چپ در ويولنسل

تكنيك هاي دست راست در ويولنسل

آرشه كشي در نوازندگي ويولنسل همانندي فراواني به نفس گيري نوازنده يك ساز بادي دارد.

تقريباً مي توان گفت آرشه كشي عمده ترين عامل اثرگذار در بيان موسيقايي نوازنده است.

آرشه روي سيمها، حدوداً جايي ميان انتهاي گريف و خرك و در راستاي عمود بر سيمها كشيده مي شود.

نوازنده، آرشه را به كمك هر پنج انگشت دست راست نگه مي دارد،

به گونه اي كه شصت در مقابل ديگر انگشت ها و نزديكتر به بدن نوازنده قرار مي گيرد.

تكنيك هاي دست راست:
آرشه كشي در نوازندگي ويولنسل همانندي فراواني به نفس گيري نوازنده يك ساز بادي دارد. تقريباً مي توان گفت آرشه كشي عمده ترين عامل اثرگذار در بيان موسيقايي نوازنده است. آرشه روي سيمها، حدوداً جايي ميان انتهاي گريف و خرك و در راستاي عمود بر سيمها كشيده مي شود. نوازنده، آرشه را به كمك هر پنج انگشت دست راست نگه مي دارد، به گونه اي كه شصت در مقابل ديگر انگشت ها و نزديكتر به بدن نوازنده قرار مي گيرد.

وضعيت پنجه بايد شبيه زماني باشد كه آنرا رها كرده ايم و نيرويي به انگشتان وارد نمي كنيم و همه خميده باشند. انتقال وزن بازو به آرشه از را گردش دروني ساعد انجام مي شود كه اعمال فشار روي انگشت اشاره و كاهش زاويه انگشت مياني با آرشه را به دنبال دارد. نيروي ضروري در جهت مقابل از طريق شصت وارد مي شود.




روش گرفتن آرشه

انگشت كوچك به كنترل زاويه آرشه با سيم كمك كرده و همچنين در كنترل آرشه هنگامي كه آنرا از سيمها جدا مي كنيم نقش بنيادي دارد. اصطلاحات آرشه كشي در زبان انگليسي (آرشه بالا و پايين) كمي گيج كننده است. در واقع منظور از آرشه پايين، كشيدن آرشه به سمت راست و آرشه بالا كشيدن به سمت چپ است.

آرشه كشي راست با بكارگيري بازو در آغاز و سپس ساعد و پس از آن پيچش اندك مچ به پايين براي حفظ حركت آرشه در مسير مستقيم و آرشه كشي چپ به ترتيب با حركت بازو، ساعد و سپس مچ (پيچش اندك به بالا) انجام مي گيرد. در هنگام نواختن اساساً آرشه در مسيري عمود بر سيم ها حركت مي كند.

براي انتقال آرشه كشي از سيمي به سيم ديگر جابجا شدن بازو و ساعد به بالا يا پايين و كمي جابجايي مچ به منظور حفظ زاويه نسبت به سيم لازم است. همچنين نرمي مچ هنگام تغيير جهت آرشه از چپ به راست و برعكس ضرورت دارد. در آرشه كشي هاي تند، كنترل حركت افقي آرشه بوسيله مچ انجام مي شود. در آرشه كشي هاي بلند بازو نيز اهميتي بسان مچ پيدا مي كند.

جنس صداي ايجاد شده و شدت آن به عوامل گوناگوني وابسته است كه سه عامل مهم از اين ميان عبارتند از: سرعت آرشه، وزن وارد شده به آرشه و در پي آن به سيمها، و نقطه تماس موي آرشه با سيم. يك نوازنده خوب قادر خواهد بود كه صداي صافي ايجاد كند و گرايش طبيعي آرشه را به اعمال نيروي بيشتر به سيم در نزديكي پاشنه و اعمال نيروي كمتر در نزديكي نوك آرشه، در نظر خواهد گرفت.

دستاورد آرشه كشي در نزديكي خرك صدايي برجسته و روشن است و با نزديك شدن پيش از اندازه بخ خرك (سول پونتي چلو) صدايي فلزي و لرزان پديد مي آيد. اگر آرشه كشي نزديك به گريف (سول تستو) انجام شود، صداي نرم و مهربان و با وضوح كم خواهيم داشت.





انگشت گذاري هاي دوبل (Double stops):
انگشت گذاري دوگانه مربوط به اجراي همزمان دو نت مي باشد. دو سيم همزمان انگشت گذاري شده و آرشه بر روي آنها كشيده مي شود، در نتيجه دو صدا همزمان شنيده مي شود. همچنين ممكن است انگشت گذاري هاي سه گانه و چهارگانه هم انجام شود (با شكسته شدن حالت منحني انگشتان). اما مشكلي كه در اين تكنيك وجود دارد نشدني بودن آرشه كشي همزمان روي بيش از دو سيم به است كه از انحناي لبه خرك ناشي مي شود. Frances-Marie Uitti بكارگرفتن دو آرشه را ابداع كرد؛ به گونه اي كه يك آرشه روي دو سيم مياني و آرشه زيگر زير دو سيم كناري كشيده شود تا اجراي سه يا چهار نت همزمان ميسر گردد.

پيتسيكاتو:
در اجراي پيتسيكاتو با انگشتان مستقيماً به سيم زخمه زده مي شود. معمولاً اين كار با دست راست انجام مي گيرد، به اينگونه كه آرشه بوسيله بخش آزاد دست دور از سيمها نگه داشته شده يا (در پاساژهاي طولاني) به كناري گذاشته مي شود. در پيتسيكاتو مي توان يك سيم يا همزمان چند سيم را نواخت. گاهي نوازنده بايد روي يك سيم با دست راست آرشه بكشد و همزمان روي سيم ديگر با دست چپ زخمه بزند. چنين پيتسيكاتويي با گذاشتن علامت «+» روي نت مشخص مي شود.

كلگنو (Col legno):
در تكنيك كلگنو نوازنده بجاي موي آرشه، چوب آرشه را به سيمها مي زند. معمولا اين يك تكنيك كوبشي است (بطور دقيق تر اين تكنيك را col legno battuto مي نامند) كه صداي نت در اين حالت امتداد ندارد. گهگاه بصورت بسيار نامعمولي Col legno tratto اجرا مي شود كه در اين تكنيك لازم است چوب آرشه همانند موها در آرشه كشي معمولي، روي سيم كشيده شود.

اسپيكاتو:
در اجراي اسپيكاتو، موهاي آرشه روي سيم ها كشيده نمي شود، بلكه به آنها ضربه مي زند، البته به همراه حركت ناچيز افقي براي ايجاد صداي خشك و ضربه اي. اين تكنيك ممكن است با بكار گرفتن مچ براي فرود آوردن آرشه روي سيم ها اجرا شود. اسپيكاتو معمولاً با موسيقي هاي پرنشاط متناسب است. در اسپيكاتوي ويولن آرشه از سيم جدا مي شود، ولي در ويولنسل ممكن است چوب آرشه به چابكي بالا بپرد بدون اينكه موي آرشه كاملاً از سيم جدا شود.

استاكاتو:
در استاكاتو، نوازنده آرشه را روي سيم كمي حركت داده و متوقف مي كند و صداي كوتاهي ايجاد مي شود. در زمان باقي مانده از كشش نوشته شده براي نت، آرشه جدا از سيمها نگه داشته مي شود.

لگاتو:
در اين تكنيك نت ها به نرمي به هم متصل مي شوند، بدون تاكيد يا بريدگي.

اندازه ها
ويولنسل هايي با اندازه ي استاندارد به نام full-size شناخته مي شوند. اما ويولنسل ها در اندازه هاي كوچكتر، از هفت هشتم تا يك شانزدهم نيز ساخته مي شوند (7/8, 3/4, 1/2, 1/4, 1/8, 1/10, 1/16).

ويولنسل هاي كوچكتر، در ساختمان، محدوده صدايي و كاربري با ويولنسل استاندارد كاملاً همسان هستند، اما در واقع براي استفاده كودكان و همچنين بزرگسالان ريزاندام، تنها در مقياسي كوچكتر ساخته مي شوند. نكته ي قابل توجه اينكه يك ويولنسل half-size، اندازه اي يك دوم ويولنسل full-size ندارد و در حقيقت، تنها كمي كوچكتر است.