از نكات كليدي در نواختن جملات با الگوي لگاتو و پوزيسيون هاي بالا رونده و پر سرعت كه در بسياري از قطعات رپرتوار ويولن كاربرد دارد، جمله بندي هاي ذهني توسط نوازنده براي اجراي اين دسته پاساژها مي باشد. از آنجا كه تنها با دانستن اين نكته كه با تغيير نوع نگاه ذهن به نحوه اجراي يك جمله و دگرگونه شنيدن آن و بدست آوردن شناخت و فهم جديد از جمله، نوازنده مي تواند به آساني از ميزان مراتب تكرار و نيز زمان كمتر تمرين تا رسيدن به حد مطلوب نواختن آن كاسته و اجراي جمله را با سرعت، كيفيت و توان بيشتري رقم زند، دقت بر اين موضوع بسيار مي تواند راهگشا باشد.
اين مسئله تا آنجا توجه را به خود جلب مي نمايد كه با رعايت و درك روش صحيح اجراي آن، حتي مي توان از تعداد آرشه هاي رفت و برگشتي جمله كاست و از نگاه ديگر به واسطه بهره گيري از روش جمله بندي ذهني، به شكلي بهتر از توانايي هاي دست راست نيز بهره جست و بر همواري و يكنواختي و نيز سرعت كلي اجراي پاساژ به كمك دست راست نيز افزود و در مجموع اجراي جمله را روان تر ارائه نمود.
براي درك بهتر و روشن تر شدن موضوع مي توان به نمونه اي از موومان آغازين كنسرتو ويولن شماره يك وينياوسكي (پيشتر در مقاله اي بنام كنسرتوي رموز درباره اين اثر نوشته ام)، توجه نمود.
ابتدا با توجه به اين نمونه، كل جمله را مركب از تعداد بيست و چهار نت به علاوه يك (نت سل ديز انتهايي با كششي متفاوت) كه بطور معمول در دو آرشه رفت و برگشت گنجانده شده، مي يابيم بگونه اي كه كل جمله را در دسته بندي هاي شش نتي مشابه بالارونده، يعني: سل ديز- سي ديز-لا ديز- سل ديز- سي ديز- ر ديز خواهيم يافت.
هر چند اين نوع نگاه به جمله، خود نوعي دريافت و شناخت اوليه از اين پاساژ براي اجرا است كه ايراد مشهودي هم براي اجرا ندارد، اما با دقت بيشتر و بهره گيري از روش جمله بندي ذهني، به مراتب مي توان اجراي نمونه را آسانتر كرده و بر رواني كلي اجرا نسبت به نمونه پايه افزود.
بطور كلي اجراي هر جمله موسيقايي ناشي از شناخت ذهني نوازنده ويولون از عوامل متعدد شكل دهنده ي آن نظير ريتم، فواصل نت ها، پوزيسيون هاي دست چپ و نحوه انتخاب و تغيير آنها نسبت به يكديگر، آرشه گذاري ونحوه ي اجراي حالات اجرايي نظير فورته- پيانوها، اكسان ها و… است و در اين ميان هر كجا كه ذهن نوازنده دچار درگيري و اشكال باشد، اجرا با نقصان روبرو مي گردد.
در نمونه فوق، با توجه به اينكه تغيير پوزيسيون ها بطور معمول بر روي نت سل ديز و توسط انگشت اول اتفاق مي افتد(آموزش ويولن به استثناي آخرين جمله كه علاوه بر تغيير ياد شده، در سي ديز نهايي هم تغيير پوزيسيون دارد)، نوازنده دچار نوعي گسست ذهني و نيز دشواري در زمينه تغيير پوزيسيون كه همراه با اتمام نواختن هر سري جمله شش نتي مشابه (كه در نت ر ديز پايان مي پذيرد)، مي گردد.
اين مطلب نخستين بار در مجلۀ موسيقي گفتگوي هارمونيك منتشر گرديده است
- ۳,۵۷۰ بازديد
- ۰ نظر